Οι επιπτώσεις της οθόνης στα παιδιά, πως να τις αντιμετωπίσετε

Σε μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν και πιο συγκεκριμένα στο Κέντρο Ανθρώπινης Ανάπτυξης ερευνητές δοκίμασαν τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η χρήση της οθόνης σε παιδιά ηλικίας 4-11 ετών και ρώτησαν και τους γονείς τους, πόση ώρα περνάει μπροστά σε μία οθόνη το παιδί τους.

Τα αποτελέσματα μπορείτε να τα δείτε παρακάτω και αν κάποιο από αυτά όντως το έχετε αντιμετωπίσει τότε ίσως ήρθε να απομακρύνετε το παιδί σας, για λίγο, από κινητά και τάμπλετς.

Ανησυχητικά σημάδια

• Το παιδί σας ψάχνει για Smartphone αμέσως μετά που ξυπνάει.
• Τη στιγμή που του ζητάτε να απενεργοποιήσει τη συσκευή, θυμώνει ή ξεσπά σε κλάματα.
• Πάντα σκέφτεται ή μιλάει για τα αγαπημένα του βιντεοπαιχνίδια ή σας ζητά να του δώσετε το κινητό σας, επίμονα.
• Είναι χαρούμενο παίζοντας παιχνίδια ή παρακολουθώντας βίντεο και νιώθει θυμό ή ανησυχία χωρίς κινητό.
• Προτιμά να βρίσκεται σε εσωτερικό χώρο με κινητό στο χέρι και σπάνια βγαίνει έξω ή παίζει παιχνίδια σε εξωτερικούς χώρους.
• Παραπονιέται συχνά για πονοκεφάλους ή πόνο στον αυχένα.

Επιπτώσεις του χρόνου οθόνης στα παιδιά

Εάν αυτό συμβαίνει με το παιδί σας, όπως και με τα περισσότερα παιδιά στον κόσμο, τότε είναι καιρός να του αφαιρέσετε τη λαμπερή συσκευή από τα χέρια του και να το καθοδηγήσετε εσείς ως γονείς!

Πολλές εφαρμογές και βίντεο που είναι για παιδιά τα εμπνέουν να μάθουν και να εξερευνήσουν νέα πράγματα, αλλά πολλές φορές το παιδί “αποβλακώνεται” μέσα από αυτές τις συσκευές όπως smartphones, τηλεοράσεις iPad, υπολογιστές και το οδηγούν σε διάφορα προβλήματα υγείας όπως παχυσαρκία, διαταραχές ύπνου, προβλήματα συμπεριφοράς, υπερκινητικότητα. , ψυχική υγεία, ψυχοκοινωνική υγεία, κακή ευημερία κ.λπ. και έχει και συνέχεια…

Ερευνητές αναφέρουν ότι ο χρόνος στην οθόνη έχει γίνει πλέον «αναπόφευκτος στη ζωή μας» και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον εγκέφαλο και την υγεία του παιδιού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναγνώρισε μια νέα ασθένεια με τον τίτλο «διαταραχή του παιχνιδιού» (‘gaming disorder’) στην 11η έκδοση της «Διεθνούς Ταξινόμησης Νοσημάτων».

Ο χρόνος που αφιερώνει το παιδί σας στην οθόνη, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ψυχοσωματική του λειτουργία, κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις ακόμα και στην απόδοση του στο σχολείο ή και στην καθημερινή του συμπεριφορά.

Δείτε παρακάτω τι εννοούμε.

Ο χρόνος οθόνης μπορεί να επηρεάσει τη νευρολογική λειτουργία του παιδιού σας αυξάνοντας

• στρες
• ανησυχία
• παρορμητικότητα
• χρόνος για την ολοκλήρωση των εργασιών
• εργασία εκτός χρόνου
• εκνευρισμός

Νευροβιολογικές επιδράσεις

• η ευχαρίστηση και ο εθισμός που επιτυγχάνεται λόγω της επαναλαμβανόμενης απελευθέρωσης ντοπαμίνης.
• μείωση της εστίασης και της προσοχής.
• η έκθεση σε ανοιχτό μπλε χρώμα της οθόνης διακόπτει την απελευθέρωση μελατονίνης (μια φυσική ορμόνη που φέρνει ύπνο).
• στέρηση ύπνου.
• αύξηση της διέγερσης.
• αισθητηριακή υπερφόρτωση.

Αυτά οδηγούν σε

• συρρίκνωση της φαιάς ουσίας (κύριο συστατικό του κεντρικού νευρικού συστήματος)
• βλάβη της νήσου (απώλεια της λίμπιντο και ικανότητα διάκρισης των φρέσκων τροφίμων από τα σάπια)
• συρρίκνωση του μετωπιαίου λοβού (χάνεται η ικανότητα να κάνει επιλογές, να προγραμματίζεται και να οργανώνεται)
• απώλεια της ακεραιότητας της λευκής ουσίας (χαμηλότερη απόδοση βάδισης).
• αναποτελεσματική γνωστική λειτουργία
• κατάθλιψη

Με όλο αυτόν τον αρνητικό αντίκτυπό του στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη του παιδιού, είναι ευθύνη των γονέων να αφιερώσουν λίγο χρόνο από το πολυάσχολο πρόγραμμά τους και να βρουν τρόπους διαχείρισης του χρόνου οθόνης.

Προσεκτικά όμως, γιατί πολλές φορές η απότομη αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του παιδιού και η αιφνίδια του αποκόλληση από την οθόνη μπορεί να φέρουν αντίθετα αποτελέσματα και να δημιουργήσουν προβλήματα όπως παρακάτω:

• Το παιδί σας συχνά θα αντιδράσει, αν πάτε να του αρπάξετε το κινητό και αυτό θα οδηγήσει σε μία διαμάχη του παιδιού με σας, τον γονιό, μία διαμάχη εξουσίας όπου και οι δύο πλευρές προσπαθούν να επιβληθούν ο ένας πάνω στον άλλο και στο τέλος δεν γίνεται τίποτα.
• Συχνά γονείς συγκρούονται με το παιδί τους κάθε φορά που το βλέπουν με το τηλέφωνο στο χέρι χωρίς όμως ουσιαστικά να το συμβουλεύουν.
• Η άλλη όψη του νομίσματος είναι η σύγκρουση μεταξύ των γονέων όπου και οι δύο γονείς έχουν διαφορετικούς κανόνες, σκέψεις, περιορισμούς που σχετίζονται με τον χρόνο εφαρμογής κανόνων και συμπεριφορών και τελικά το μόνο που καταφέρνουν είναι να συγχύζουν περισσότερο το παιδί τους.

Το επόμενο προφανές ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι:

Πώς να σώσετε τα παιδιά σας από τον εθισμό στην οθόνη και επίσης να βελτιώσετε τις γονικές σας δεξιότητες;

Ήρθε η ώρα να ρυθμίσετε τη σωστή ώρα χρήσης της οθόνης!

Το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου προτείνει 9 ώρες ύπνου, ενώ η Αμερικανική Ιατρική Ένωση συνιστά 1-2 ώρες χρόνο οθόνης την ημέρα. Τονίζει επίσης τη δημιουργία μιας ζώνης χωρίς ηλεκτρονικά για την αποφυγή περισπασμών από κινητές συσκευές. Είναι επίσης σημαντικό να έχετε συχνά διαλείμματα ενώ εργάζεστε με τις ώρες στον υπολογιστή.

Σκοπεύετε να ορίσετε μια ρουτίνα χρόνου οθόνης; Διάβασε αυτό!

5 τρόποι διαχείρισης του χρόνου οθόνης:

• Ρυθμίστε μίνι-στόχους και επιβραβεύστε τα παιδιά με τον ανάλογο χρόνο χρήσης της οθόνης.

Όπως, για παράδειγμα προκαλέστε τα να ασκηθούν ή να βοηθήσουν στις δουλειές του σπιτιού ή απλώς ζητήστε τα να διαβάσουν ένα βιβλίο σε αντάλλαγμα του χρόνου στην οθόνη.

Ενθαρρύνετέ τα να βγουν έξω να παίξουν για να ανταμειφθούν με περισσότερο χρόνο στην οθόνη. Αυτό μπορεί να ακούγεται ανόητο, αλλά υπάρχει τεράστια διαφορά στην παρακολούθηση κινουμένων σχεδίων στο YouTube και στην προετοιμασία δώρων DIY.

Η έντονη γονική επαγρύπνηση είναι απαραίτητη όσο τα παιδιά σας χρησιμοποιούν smartphone. Δεν έχει να κάνει με τον χρόνο στην οθόνη αλλά το τι βλέπει το παιδί είναι σημαντικό!

Περιορίστε εσείς οι ίδιοι οι γονείς τη χρήση κινητών και τάμπλετς γιατί άλλωστε τα παιδιά μαθαίνουν από τους γονείς τους.

Αφιερώστε περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σας, περάστε μια Κυριακή στην παραλία ή προγραμματίστε ένα πικνίκ. Η σημασία και η προσοχή που δίνεται στα παιδιά σας είναι το μεγαλύτερο όπλο που μπορεί να καταπολεμήσει τη χρήση οθόνης.

• Βιβλία

Αντί να κάνετε δώρο ένα smartphone στα παιδιά σας (κάτω των 18 ετών), φτιάξτε μια στοίβα από βιβλία, παζλ, κουίζ, lego, καμβά με πολλές ακουαρέλες ή αθλητικό εξοπλισμό της επιλογής τους. Αντί να επιβάλλετε κανόνες σχετικά με τη χρήση του χρόνου οθόνης, βρείτε μια ισορροπία για να του αφιερώσετε μερικές ώρες βλέποντας βίντεο ή παίζοντας παιχνίδια  μετά από σκληρή δουλειά στο σχολείο.

• Προγραμματίστε εκ των προτέρων τις δραστηριότητες του Σαββατοκύριακου

Όπως και εσείς, έτσι και το παιδί σας είναι κουρασμένο από την καθημερινότητα, τα διαβάσματα και το σχολείο και όλες αυτές τις δραστηριότητες που του φορτώνουμε και γι αυτό φυσικά χρειάζεται κι αυτό ένα διάλειμμα. Αρπάξτε το λοιπόν και πηγαίνετε μία ημερήσια εκδρομή, ή ακόμα και στο μουσείο ή μια βόλτα στο ζωολογικό κήπο καθώς αυτά μπορεί να είναι πολύ πιο αναζωογονητικά και επικοδομητικά για το παιδί σας αλλά και για εσάς του ίδιους.

• Παρακινήστε τα παιδιά σας να έχουν περισσότερες διαπροσωπικές επαφές

Όταν το παιδί σας είναι μικρό, τότε μπορείτε να το κουμαντάρετε πιο εύκολα, αλλά μόλις μεγαλώσει, όλα αυτά τα social, facebook, instagram κλπ μπουν για τα καλά στη ζωή του τότε η επαφή με τον πραγματικό κόσμο χάνεται. Παρακινήστε τα στο να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο να μιλούν με τους φίλους τους από κοντά, καλλιεργήστε τη συνήθεια να έχουν περισσότερη διαπροσωπική επαφή, βάλτε ένα όριο για να αποφύγετε τη χρήση συσκευών σε γεύματα, περιστάσεις ή οικογενειακές δραστηριότητες. Είναι σημαντικό για αυτά να γνωρίζουν πώς να επικοινωνούν στον πραγματικό κόσμο.

• Μιλήστε τους για τα υπέρ και τα κατά

Μετά το βραδινό ίσως, απλώς καθίστε μαζί του και εξηγήστε για όλους αυτούς τους κινδύνους που παραμονεύουν στο διαδίκτυο, για τους επιτήδειους κακόβουλους που έχουν ως σκοπό να παγιδεύουν μικρά παιδιά.

Το να είστε θυμωμένοι σίγουρα δεν θα λειτουργήσει, προσπαθήστε να είστε ήρεμοι και να συζητήσετε μαζί τους από καρδιάς. Αφήστε τα να αποφασίσουν τον χρόνο προβολής τους αντί να επιβάλετε τους κανόνες σας.

Συμπεράσματα

Είχαν γίνει αρκετές έρευνες και είναι βέβαιο πώς η οθόνη επηρεάζει το παιδί. Έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο “σάρωσε”  τους εγκεφάλους των εφήβων  ενώ έκαναν scrolling στους λογαριασμούς τους στο Instagram. Αποκάλυψε ότι αυτές οι ηλεκτρονικές συσκευές διεγείρουν την απελευθέρωση ντοπαμίνης – μια ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τις λιγούρες και την επιθυμία.

Ενώ μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι έφηβοι που χρησιμοποιούν τηλέφωνα τη νύχτα είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα όπως διαταραχές ύπνου και κατάθλιψης.

Το μόνο που μπορούμε να σας πούμε ότι σίγουρα κινητά και τάμπλετς επηρεάζουν αρνητικά τη ψυχοσωματική κατάσταση του παιδιού, γι αυτό δώστε ιδιαίτερη προσοχή, ασχοληθείτε με τα παιδιά σας πριν να είναι πολύ αργά!

via

About The Author